Appel des psychanalystes belges

FABP – FBPV

Fédération des associations belges de psychanalyse - Federatie van belgische psychoanalytische verenigingen

Lettre ouverte - Open brief

Signer la lettre ouverte

Lettre ouverte à Monsieur le Ministre Rudy Demotte, Ministre des Affaires Sociales et de la Santé Publique.

Ce 22 février 2006.

Monsieur le Ministre,

Vous préparez actuellement un projet de loi relatif à la réglementation des professions de santé mentale et plus particulièrement du titre de psychothérapeute.

La Fédération des Associations belges de Psychanalyse comprend vos préoccupations en matière de santé mentale et votre voeu de clarifier les règles du monde psy nous sont compréhensibles. Que vous reconnaissiez que “95% des psychothérapeutes travaillent sérieusement après un véritable cursus personnel, parfois long de plusieurs années, mais qu‘il y ait aussi des charlatans, des gourous dont il faut protéger les gens”(Faire le tri parmi les psys, Vers l'Avenir du jeudi 2 février 2006), voilà ce que nous ne contredirons pas. Ce qui nous étonne, en revanche, c'est qu'à ce stade de votre avant-projet, vous ne pensiez qu'à trois catégories de praticiens - les psychiatres, les psychologues et un ensemble de professions confrontés dans les faits aux problèmes de santé mentale - pour être reconnus habilités à exercer la psychothérapie.

Comme psychanalystes, nous sommes en effet étonnés que vous n'accordiez aucune reconnaissance spécifique à notre discipline alors que cela fait plus d'un siècle que, via les associations qui nous regroupent, nous formons et assurons la transmission de la psychanalyse qui comme vous le savez est aussi une méthode reconnue de psychothérapie.

Pouvez-vous vraiment envisager de mettre de l'ordre chez les psychothérapeutes sans prendre en compte qu'avant votre intervention, des générations de psychanalystes ont réussi à garantir la poursuite de leur discipline sans aucune intervention de l'État ?

Pouvez-vous ignorer que des associations scientifiques existent en Belgique depuis près de cinquante ans, que la majorité d'entre elles existent depuis près de vingt-cinq ans, et qu'elles ont continué d'alimenter la réflexion aussi bien en psychiatrie qu'en médecine, en littérature qu'en philosophie, chez les travailleurs sociaux autant que chez les psychothérapeutes qui s'y sont référés?

Pouvez-vous faire comme si la psychanalyse n'était pas indéniablement considérée comme ayant enrichi le patrimoine culturel de l'humanité ?

Pouvez-vous concevoir la formation des psychothérapeutes sans prendre en compte la spécificité de la formation chez les psychanalystes : celle-ci est assumée dans son essence par nos associations, à partir du trajet particulier de chacun(e) et par conséquent, elle ne peut être assurée comme telle par les universités ?

Pouvez vous faire comme si la psychanalyse n'était pas une des formations les plus exigeantes qui soient ?

Vous en conviendrez, Monsieur le Ministre, vous êtes en train de préparer un projet de loi sur les psychothérapeutes sans prendre en compte ceux qui, dans notre pays s'en sont souciés depuis plus d'un demi-siècle. Vous comprendrez que pour ces raisons, nous regrettons vivement d'avoir été à peine impliqués dans la concertation.

Permettez-nous, Monsieur le Ministre, de réitérer notre demande de donner à la psychanalyse la place légitime qui lui revient.

Open brief aan de Heer Rudy Demotte, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

22 februari 2006

Mijnheer de Minister,

Momenteel bereidt U een voorontwerp voor van een wet die de geestelijke gezondheidszorgberoepen en meer in het bijzonder de titel van psychotherapeut reglementeert.

De Federatie van Belgische Verenegingen voor Psychoanalyse heeft begrip voor uw bezorgdheid omtrent de geestelijke gezondheid en uw wens om klaarheid te scheppen in het psy-landschap. We zullen U zeker niet tegenspreken wanneer U stelt dat “95% van de psychotherapeuten ernstig werk leveren na een intensieve persoonlijke opleiding die soms verschillende jaren duurt, maar dat er ook charlatans en goeroes zijn waartegen men de bevolking moet beschermen.” (Faire le tri parmi les psys, Vers l'Avenir, 2 februari 2006). Wat ons echter verbaast, is dat U in dit stadium van uw voorontwerp slechts aan drie categorieën denkt – psychiaters, psychologen en een aantal beroepen die in de praktijk met kwesties van de geestelijke gezondheid geconfronteerd worden – om te erkennen als zijnde geschikt voor het uitoefenen van de psychotherapie.

Als psychoanalytici verwondert het ons enorm dat U onze discipline geen specifieke erkenning geeft, niettegenstaande onze verenigingen reeds meer dan een eeuw de vorming in en de overdracht van de psychoanalyse garanderen; psychoanalyse die, zoals U weet, ook een erkende psychotherapiemethode is.

Kan U werkelijk overwegen orde te scheppen bij de psychotherapeuten zonder rekening te houden met het feit dat, voorafgaand aan uw interventie, generaties psychoanalytici erin geslaagd zijn de voortzetting van hun discipline te garanderen zonder enige tussenkomst van de staat ?

Kan U negeren dat in België al meer dan vijftig jaar wetenschappelijke verenigingen voor psychoanalyse bestaan, dat het merendeel van deze verenigingen meer dan vijfentwintig jaar bestaat en dat ze een voedingsbodem blijven voor het denken zowel in de psychiatrie als in de geneeskunde, maar ook in de kunst, de filosofie, … en uiteraard in psychotherapie en sociaal werk?

Kan U doen alsof het te ontkennen valt dat de psychoanalyse een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan het culturele erfgoed van de mensheid ?

Kan U de vorming van psychotherapeuten ontwerpen zonder rekening te houden met de specificiteit van de vorming van psychoanalytici ? Deze wordt door onze verenigingen op zich genomen, op grond van een persoonlijk traject ( waarvan de eigen psychoanalyse de basis vormt) en kan bijgevolg niet verzekerd worden door de universiteiten.

Kan U ontkennen dat de vorming tot psychoanalyticus één van de meest veeleisende vormingen is?

U begrijpt, Meneer de Minister, dat U een wetsontwerp over de psychotherapie voorbereidt zonder rekening te houden met hen die zich in ons land hier al meer dan een halve eeuw om bekommeren. U zal begrijpen dat we het om deze redenen ten zeerste betreuren dat we nauwelijks bij het voorbereidend overleg betrokken werden.

Staat U ons toe, Geachte Heer Minister, U nogmaals te vragen de psychoanalyse haar rechtmatige plaats te geven.

De voorzitters van de gefedereerde verenigingen:

Daniel Bonetti,Questionnement Psychanalytique (membre de l'Interassociatif de Psychanalyse).

Christian Centner,Ecole de psychanalyse Sigmund Freud Belgique

Evelyne Chambeau, Association des Forums du Champ lacanien de Buxelles (Membre de l'Internationale des Forums du Champ lacanien).

Michel Coddens, Association des Forums du champ lacanien de Wallonie (membre de l'Internationale des Forums du Champ lacanien)

Yves Depelsenaire, Association Psychanalytique de la Cause Freudienne (membre de l'Association mondiale de psychanalyse).

Brigitte De Vriendt,l'Acte analytique.

Lieven Jonckheere, Kring voor psychoanalyse van de New Lacanian School (lid World Association for Psychoanalysis).

Pierre Marchal,Association Freudienne de Belgique (membre de l'Association Lacanienne Internationale et de l'Interassociatif de psychanalyse)

Francis Martens, Caps freudiens.

Nicole Minazio, Société Belge de Psychanalyse - Belgische Vereniging voor Psychoanalyse (membre de l'International Psychoanalytic Association)

Julien Quackelbeen, Gezelschap voor psychoanalyse en psychotherapie.

Bernard Robinson,Ecole Belge de Psychanalyse - Belgische School voor Psychoanalyse (membre de l'Interassociatif de psychanalyse)

De leden van het bureau van de Federatie van Belgische Psychoanalytische Verenigingen / ainsi que

Evelyne Chambeau, Sylvain Gross, Bruno Fraschina, Lieven Jonckheere, Karel Lambers, Jean-Pierre Lebrun, Monique Liart, David Van Bunder,

représentants du bureau de la Fédération des Associations Belges de Psychanalyse - Fédératie van Belgische Psychoanalytische verenigingen.

(Secrétariat de l'FABP - FBPV : Monique Liart Avenue de Boetendael 90 (bte 3) –1180 Bruxelles)